آموزش نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET

آموزش .NET یکی از موضوعات مهم برای توسعه‌دهندگانی است که قصد دارند با این پلتفرم قدرتمند کار کنند. .NET یک چارچوب توسعه نرم‌افزار است که به شما امکان می‌دهد برنامه‌های کاربردی مختلفی از جمله برنامه‌های کنسولی، تحت وب، موبایل و دسکتاپ را ایجاد کنید. در این مقاله، مراحل نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET را از سطح مبتدی تا پیشرفته به صورت گام‌به‌گام بررسی خواهیم کرد.

نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET

نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET یکی از اولین و مهم‌ترین مراحل برای شروع کار با این پلتفرم قدرتمند است. در این بخش، به صورت دقیق‌تر و با جزئیات بیشتر به مراحل نصب .NET SDK و راه‌اندازی محیط توسعه می‌پردازیم.

نصب .NET SDK

اولین قدم برای شروع کار با .NET، نصب .NET SDK (Software Development Kit) است. این ابزار شامل تمامی کتابخانه‌ها، کامپایلرها و ابزارهای لازم برای توسعه برنامه‌های .NET است. بدون نصب SDK، شما قادر به کامپایل و اجرای کدهای .NET نخواهید بود.

۱. دانلود .NET SDK

برای دانلود .NET SDK، مراحل زیر را دنبال کنید:

به وب‌سایت رسمی .NET مراجعه کنید.

در صفحه دانلود، نسخه مناسب برای سیستم عامل خود (ویندوز، لینوکس یا macOS) را انتخاب کنید.

ویندوز: فایل نصب‌کننده با پسوند .exe یا .msi را دانلود کنید.

لینوکس: بسته‌های نصب‌کننده برای توزیع‌های مختلف مانند Ubuntu، Fedora و CentOS در دسترس هستند.

macOS: فایل نصب‌کننده با پسوند .pkg را دانلود کنید.

اگر مطمئن نیستید کدام نسخه را انتخاب کنید، نسخه LTS (Long-Term Support) را انتخاب کنید. این نسخه‌ها پشتیبانی بلندمدت دارند و برای پروژه‌های تجاری ایده‌آل هستند.

۲. نصب .NET SDK

پس از دانلود فایل نصب‌کننده، مراحل زیر را برای نصب دنبال کنید:

فایل نصب‌کننده را اجرا کنید.

در ویندوز، ممکن است از شما اجازه دسترسی Administrator درخواست شود. آن را تأیید کنید.

مراحل نصب را دنبال کنید و تنظیمات پیش‌فرض را تأیید کنید.

در ویندوز، می‌توانید از Installer Wizard استفاده کنید.

در لینوکس، دستورات نصب مربوط به توزیع خود را اجرا کنید (مثلاً برای Ubuntu از دستور sudo apt-get install استفاده کنید).

در macOS، فایل .pkg را باز کرده و مراحل نصب را دنبال کنید.

۳. بررسی نصب

پس از اتمام نصب، باید مطمئن شوید که .NET SDK به درستی نصب شده است. برای این کار:

ترمینال (در لینوکس و macOS) یا Command Prompt (در ویندوز) را باز کنید.

دستور زیر را وارد کنید:

dotnet --version

اگر نصب موفقیت‌آمیز باشد، نسخه نصب‌شده .NET SDK نمایش داده می‌شود (مثلاً 7.0.100).

اگر خطایی مشاهده کردید، مطمئن شوید که مسیر نصب SDK به متغیر محیطی PATH اضافه شده است.

تنظیمات پس از نصب

پس از نصب .NET SDK، ممکن است بخواهید برخی تنظیمات اضافی را انجام دهید تا محیط توسعه شما بهینه‌تر شود:

۱. به‌روزرسانی .NET SDK

.NET SDK به طور مداوم به‌روزرسانی می‌شود. برای بررسی به‌روزرسانی‌ها:

به وب‌سایت رسمی .NET مراجعه کنید.

اگر نسخه جدیدی منتشر شده است، آن را دانلود و نصب کنید.

۲. پیکربندی محیط توسعه

ویندوز:

مطمئن شوید که Visual Studio یا Visual Studio Code را نصب کرده‌اید.

اگر از Visual Studio استفاده می‌کنید، workload مربوط به .NET development را در زمان نصب انتخاب کنید.

لینوکس و macOS:

Visual Studio Code را نصب کنید و extension مربوط به C# را از بخش Extensions اضافه کنید.

۳. تست محیط توسعه

برای اطمینان از اینکه همه چیز به درستی کار می‌کند، یک پروژه ساده ایجاد کنید:

در ترمینال یا Command Prompt، دستور زیر را وارد کنید:

dotnet new console -o TestApp

به دایرکتوری پروژه بروید:

cd TestApp

برنامه را اجرا کنید:

dotnet run

اگر خروجی Hello, World! نمایش داده شد، محیط توسعه شما به درستی پیکربندی شده است.

نکات مهم

پشتیبانی از چندین نسخه: شما می‌توانید چندین نسخه از .NET SDK را روی سیستم خود نصب کنید. برای انتخاب نسخه مورد نظر، از دستور dotnet –list-sdks استفاده کنید.

حذف .NET SDK: اگر می‌خواهید نسخه‌های قدیمی را حذف کنید، می‌توانید از طریق Control Panel (در ویندوز) یا دستورات ترمینال (در لینوکس و macOS) این کار را انجام دهید.

با دنبال کردن این مراحل، شما به درستی نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET را انجام داده‌اید و آماده‌اید تا شروع به توسعه برنامه‌های خود کنید.

آشنایی با محیط‌های توسعه

انتخاب محیط توسعه مناسب یکی از مهم‌ترین مراحل در فرآیند نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET است. دو گزینه اصلی و محبوب برای توسعه‌دهندگان .NET، Visual Studio و Visual Studio Code هستند. هر کدام از این ابزارها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند و بسته به نیازهای شما، ممکن است یکی از آن‌ها گزینه بهتری باشد. در این بخش، به صورت جامع‌تر و با جزئیات بیشتر به معرفی، نصب و پیکربندی این محیط‌های توسعه می‌پردازیم.

Visual Studio

Visual Studio یک محیط توسعه یکپارچه (IDE) قدرتمند و کامل است که توسط مایکروسافت توسعه داده شده است. این ابزار به طور خاص برای توسعه برنامه‌های .NET طراحی شده و امکانات پیشرفته‌ای مانند دیباگینگ، تکمیل خودکار کد، مدیریت پروژه‌های بزرگ و پشتیبانی از انواع زبان‌های برنامه‌نویسی ارائه می‌دهد.

ویژگی‌های کلیدی Visual Studio

پشتیبانی از چندین زبان: C#, F#, VB.NET و حتی زبان‌های دیگر مانند Python, JavaScript, TypeScript و C++.

ابزارهای دیباگینگ پیشرفته: امکان رفع خطا و بررسی کد به صورت گام‌به‌گام، مشاهده مقادیر متغیرها و اجرای شرطی کد.

تکمیل خودکار کد (IntelliSense): کمک به نوشتن کد سریع‌تر و با خطای کمتر.

مدیریت پروژه‌های بزرگ: پشتیبانی از راه‌حل‌ها (Solutions) و پروژه‌های پیچیده با قابلیت سازمان‌دهی فایل‌ها و منابع.

ادغام با ابزارهای دیگر: پشتیبانی از Git، Docker، Azure و سایر ابزارهای توسعه.

طراحی UI: ابزارهای طراحی رابط کاربری برای برنامه‌های دسکتاپ و موبایل.

پروفایلینگ و بهینه‌سازی: ابزارهای تحلیل عملکرد برنامه و بهینه‌سازی کد.

مراحل نصب Visual Studio

دانلود Visual Studio:

به وب‌سایت رسمی Visual Studio مراجعه کنید.

نسخه مناسب خود را انتخاب کنید:

Community: رایگان و مناسب برای دانش‌آموزان، توسعه‌دهندگان مستقل و تیم‌های کوچک.

Professional: مناسب برای توسعه‌دهندگان حرفه‌ای و تیم‌های بزرگ.

Enterprise: برای سازمان‌های بزرگ با نیازهای پیچیده.

اجرای نصب‌کننده:

فایل نصب‌کننده را اجرا کنید.

در صفحه Workloads، workload مربوط به .NET development را انتخاب کنید.

اگر قصد توسعه برنامه‌های وب دارید، ASP.NET and web development را نیز انتخاب کنید.

برای توسعه برنامه‌های دسکتاپ، .NET Desktop development را انتخاب کنید.

می‌توانید workloadهای اضافی مانند Mobile development with .NET (برای توسعه اپلیکیشن‌های موبایل) یا Azure development (برای توسعه ابری) را نیز اضافه کنید.

تکمیل نصب:

پس از انتخاب workloadها، روی دکمه Install کلیک کنید.

فرآیند نصب ممکن است چند دقیقه تا چند ده دقیقه طول بکشد (بسته به سرعت اینترنت و سیستم شما).

راه‌اندازی Visual Studio:

پس از نصب، Visual Studio را باز کنید.

از شما خواسته می‌شود که با یک حساب مایکروسافت وارد شوید (اختیاری اما توصیه می‌شود).

اکنون می‌توانید یک پروژه جدید ایجاد کنید:

از منوی File، گزینه New > Project را انتخاب کنید.

نوع پروژه (مثلاً Console App, ASP.NET Core Web App, WPF App) را انتخاب کرده و نام پروژه را وارد کنید.

روی Create کلیک کنید.

اجرای پروژه:

پس از ایجاد پروژه، می‌توانید با فشردن کلید F5 یا کلیک روی دکمه Start، برنامه خود را اجرا کنید.

اگر پروژه شما یک برنامه کنسولی است، خروجی در پنجره Console نمایش داده می‌شود.

Visual Studio Code

Visual Studio Code (VS Code) یک ویرایشگر کد سبک‌وزن و بسیار محبوب است که توسط مایکروسافت توسعه داده شده است. این ابزار برای توسعه‌دهندگانی که به دنبال یک محیط ساده، سریع و قابل تنظیم هستند، ایده‌آل است. VS Code از طریق extensions، پشتیبانی از زبان‌ها و فریم‌ورک‌های مختلف از جمله .NET را فراهم می‌کند.

ویژگی‌های کلیدی Visual Studio Code

سبک‌وزن و سریع: اجرای سریع حتی روی سیستم‌های با منابع محدود.

قابل تنظیم: پشتیبانی از هزاران extension برای افزودن قابلیت‌های جدید.

پشتیبانی از چندین زبان: C#, Python, JavaScript, TypeScript, Go, Rust و بسیاری دیگر.

ترمینال یکپارچه: امکان اجرای دستورات مستقیم در ترمینال داخلی.

دیباگینگ: ابزارهای دیباگینگ ساده اما قدرتمند.

Git Integration: مدیریت پروژه‌های Git به صورت مستقیم در ویرایشگر.

قابلیت‌های Collaboration: امکان همکاری تیمی با استفاده از Live Share.

مراحل نصب و پیکربندی Visual Studio Code

دانلود Visual Studio Code:

به وب‌سایت رسمی Visual Studio Code مراجعه کنید.

نسخه مناسب برای سیستم عامل خود (ویندوز، لینوکس یا macOS) را دانلود کنید.

نصب Visual Studio Code:

فایل نصب‌کننده را اجرا کنید.

مراحل نصب را دنبال کنید و تنظیمات پیش‌فرض را تأیید کنید.

نصب Extension مربوط به C#:

پس از نصب، VS Code را باز کنید.

به بخش Extensions بروید (با کلیک روی آیکون Extensions در نوار کناری یا فشردن Ctrl+Shift+X).

در کادر جست‌وجو، عبارت C# را تایپ کنید.

extension رسمی C# را پیدا کرده و روی Install کلیک کنید.

این extension امکاناتی مانند IntelliSense، دیباگینگ و پشتیبانی از پروژه‌های .NET را فراهم می‌کند.

پیکربندی ترمینال:

برای کار با .NET، ترمینال داخلی VS Code را باز کنید (`Ctrl+“).

از دستورات dotnet برای ایجاد و اجرای پروژه‌ها استفاده کنید.

ایجاد و اجرای یک پروژه ساده:

در ترمینال، دستور زیر را وارد کنید تا یک پروژه کنسولی جدید ایجاد شود:

dotnet new console -o MyApp

به دایرکتوری پروژه بروید:

cd MyApp

برنامه را اجرا کنید:

dotnet run

اگر همه چیز به درستی تنظیم شده باشد، خروجی Hello, World! نمایش داده می‌شود.

دیباگینگ در VS Code:

فایل Program.cs را باز کنید.

روی سمت چپ خطوط کد کلیک کنید تا Breakpoint اضافه شود.

از منوی Run، گزینه Start Debugging را انتخاب کنید یا کلید F5 را فشار دهید.

برنامه در حالت دیباگ اجرا می‌شود و می‌توانید مقادیر متغیرها و اجرای کد را بررسی کنید.

مقایسه Visual Studio و Visual Studio Code

Visual Studio:

مناسب برای پروژه‌های بزرگ و پیچیده.

دارای ابزارهای پیشرفته مانند دیباگینگ، طراحی UI و پروفایلینگ.

نیاز به منابع سیستم بیشتری دارد.

بهترین گزینه برای توسعه‌دهندگانی که روی پروژه‌های سازمانی کار می‌کنند.

Visual Studio Code:

سبک‌وزن و سریع.

قابل تنظیم با extensions.

مناسب برای پروژه‌های کوچک تا متوسط و توسعه‌دهندگانی که به دنبال سادگی هستند.

بهترین گزینه برای توسعه‌دهندگانی که با چندین زبان و فریم‌ورک کار می‌کنند.

انتخاب بین Visual Studio و Visual Studio Code به نیازها و ترجیحات شما بستگی دارد. اگر به دنبال یک محیط توسعه کامل و پیشرفته برای پروژه‌های بزرگ هستید، Visual Studio گزینه بهتری است. اما اگر به دنبال یک ابزار سبک‌وزن و قابل تنظیم برای پروژه‌های کوچک‌تر یا چندزبانه هستید، Visual Studio Code انتخاب ایده‌آلی است.

با دنبال کردن مراحل نصب و پیکربندی این ابزارها، شما به درستی نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET را انجام داده‌اید و آماده‌اید تا شروع به توسعه برنامه‌های خود کنید.

ایجاد و اجرای اولین برنامه کنسولی

حالا که محیط توسعه خود را نصب و پیکربندی کرده‌اید، زمان آن رسیده است که اولین برنامه کنسولی خود را ایجاد و اجرا کنید. این مرحله یکی از هیجان‌انگیزترین بخش‌های نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET است، زیرا شما اولین قدم عملی خود را در دنیای برنامه‌نویسی .NET برمی‌دارید. در این بخش، به صورت جامع‌تر و با جزئیات بیشتر، مراحل ایجاد و اجرای یک برنامه کنسولی ساده را بررسی می‌کنیم.

مراحل ایجاد برنامه

۱. ایجاد پروژه

برای ایجاد یک پروژه کنسولی جدید، مراحل زیر را دنبال کنید:

باز کردن ترمینال یا Command Prompt:

در ویندوز، Command Prompt یا PowerShell را باز کنید.

در macOS یا لینوکس، Terminal را باز کنید.

اجرای دستور ایجاد پروژه:

دستور زیر را وارد کنید تا یک پروژه کنسولی جدید ایجاد شود:

dotnet new console -o MyFirstApp

این دستور یک پروژه جدید با نام MyFirstApp ایجاد می‌کند.

اجزای این دستور:

dotnet new: دستور ایجاد یک پروژه جدید.

console: نوع پروژه (در اینجا یک برنامه کنسولی).

-o MyFirstApp: نام دایرکتوری پروژه (اختیاری، اگر نام مشخص نشود، پروژه در دایرکتوری فعلی ایجاد می‌شود).

ساختار پروژه:

پس از اجرای دستور، یک دایرکتوری با نام MyFirstApp ایجاد می‌شود که شامل فایل‌های زیر است:

Program.cs: فایل اصلی کد برنامه.

MyFirstApp.csproj: فایل پیکربندی پروژه.

obj/: فایل‌های موقت و میان‌افزار (برای کامپایلر).

بررسی فایل Program.cs:

فایل Program.cs را باز کنید. محتوای آن به صورت زیر است:

using System;

namespace MyFirstApp
{
    class Program
    {
        static void Main(string[] args)
        {
            Console.WriteLine("Hello, World!");
        }
    }
}

این کد ساده، یک برنامه کنسولی است که عبارت Hello, World! را روی صفحه نمایش می‌دهد.

۲. اجرای پروژه

پس از ایجاد پروژه، مراحل زیر را برای اجرای آن دنبال کنید:

رفتن به دایرکتوری پروژه:

در ترمینال یا Command Prompt، دستور زیر را وارد کنید تا به دایرکتوری پروژه بروید:

cd MyFirstApp

اجرای برنامه:

دستور زیر را وارد کنید تا برنامه اجرا شود:

dotnet run

این دستور، پروژه را کامپایل کرده و اجرا می‌کند.

اگر همه چیز به درستی تنظیم شده باشد، خروجی زیر نمایش داده می‌شود:

Hello, World!

توضیحات تکمیلی

۱. تغییر کد برنامه

شما می‌توانید کد برنامه را تغییر دهید تا خروجی متفاوتی ایجاد کند. برای مثال:

فایل Program.cs را باز کنید.

خط Console.WriteLine(“Hello, World!”); را به Console.WriteLine(“Welcome to .NET!”); تغییر دهید.

دوباره برنامه را اجرا کنید (dotnet run).

این بار خروجی Welcome to .NET! نمایش داده می‌شود.

۲. کامپایل جداگانه و اجرا

اگر می‌خواهید پروژه را فقط کامپایل کنید (بدون اجرا)، از دستور زیر استفاده کنید:

dotnet build

این دستور، پروژه را کامپایل کرده و فایل‌های اجرایی را در پوشه bin/ ایجاد می‌کند.

برای اجرای فایل کامپایل‌شده، از دستور زیر استفاده کنید:

dotnet bin/Debug/net7.0/MyFirstApp.dll

(توجه: مسیر و نام فایل ممکن است بسته به نسخه .NET و تنظیمات پروژه متفاوت باشد.)

۳. افزودن وابستگی‌ها (Dependencies)

اگر می‌خواهید کتابخانه‌های خارجی به پروژه خود اضافه کنید، از دستور dotnet add package استفاده کنید. برای مثال:

dotnet add package Newtonsoft.Json

این دستور، کتابخانه Newtonsoft.Json را به پروژه اضافه می‌کند.

۴. دیباگینگ برنامه

اگر از Visual Studio استفاده می‌کنید، می‌توانید با فشردن کلید F5 یا کلیک روی دکمه Start، برنامه را در حالت دیباگ اجرا کنید.

اگر از Visual Studio Code استفاده می‌کنید، Breakpoint اضافه کرده و از منوی Run گزینه Start Debugging را انتخاب کنید.

با دنبال کردن این مراحل، شما اولین برنامه کنسولی خود را در .NET ایجاد و اجرا کرده‌اید. این برنامه ساده، پایه‌ای برای یادگیری مفاهیم پیشرفته‌تر در .NET است. در ادامه می‌توانید با اضافه کردن قابلیت‌های جدید، کار با کتابخانه‌های مختلف و توسعه برنامه‌های پیچیده‌تر، مهارت‌های خود را گسترش دهید.

نتیجه‌گیری
در این مقاله، به صورت گام‌به‌گام نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET را بررسی کردیم. از نصب .NET SDK تا آشنایی با محیط‌های توسعه مانند Visual Studio و Visual Studio Code، و همچنین ایجاد و اجرای اولین برنامه کنسولی، تمامی مراحل به زبان ساده و قابل فهم توضیح داده شد.

با دنبال کردن این آموزش، شما آماده‌اید تا به دنیای توسعه نرم‌افزار با .NET وارد شوید و برنامه‌های کاربردی خود را ایجاد کنید.

نتیجه‌گیری

در این مقاله، به طور جامع به نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET پرداختیم. ابتدا .NET SDK را دانلود و نصب کردیم، سپس دو محیط توسعه محبوب یعنی Visual Studio و Visual Studio Code را معرفی نمودیم. همچنین نحوه ایجاد و اجرای اولین برنامه کنسولی در .NET را به صورت گام‌به‌گام بررسی کردیم. با اجرای این مراحل، شما اکنون یک محیط توسعه آماده برای برنامه‌نویسی در .NET در اختیار دارید و می‌توانید پروژه‌های مختلفی را در این بستر پیاده‌سازی کنید. یادگیری و تسلط بر .NET نیازمند تمرین و استفاده از منابع آموزشی معتبر است. امیدواریم این راهنما، راهگشای شما در مسیر یادگیری و توسعه با .NET باشد.

در این مقاله، مراحل نصب و راه‌اندازی محیط توسعه .NET را از صفر تا اجرا بررسی کردیم. ابتدا .NET SDK را نصب کردیم، سپس دو محیط توسعه Visual Studio و Visual Studio Code را معرفی کردیم. در نهایت، یک پروژه کنسولی ساده ایجاد و اجرا کردیم. حالا شما آماده‌اید تا برنامه‌نویسی در .NET را شروع کنید!