آموزش تاریخ و زمان در پایتون

آموزش تاریخ و زمان در پایتون، پایتون با استفاده از ماژول‌های داخلی مانند datetime, time, و calendar ابزارهای قدرتمندی برای مدیریت و پردازش تاریخ و زمان ارائه می‌دهد. این ابزارها برای کاربردهایی نظیر ثبت زمان، مدیریت برنامه‌ها، و انجام محاسبات زمانی مفید هستند.

1. کار با تاریخ و زمان در پایتون

 

ماژول datetime

ماژول datetime یکی از پرکاربردترین ماژول‌ها برای کار با تاریخ و زمان است. این ماژول شامل کلاس‌هایی مانند date, time, datetime, و timedelta می‌باشد.

نمایش تاریخ و زمان فعلی

from datetime import datetime

now = datetime.now()
print(f"Current date and time: {now}")

 

 

خروجی:

Current date and time: 2024-12-28 15:30:00

استخراج بخش‌های مختلف تاریخ و زمان

print(f"Year: {now.year}")
print(f"Month: {now.month}")
print(f"Day: {now.day}")
print(f"Hour: {now.hour}")
print(f"Minute: {now.minute}")
print(f"Second: {now.second}")

 

قالب‌بندی تاریخ و زمان

می‌توانید تاریخ و زمان را با استفاده از متد strftime به قالب‌های مختلف تبدیل کنید.

مثال:

formatted_date = now.strftime("%Y-%m-%d %H:%M:%S")
print(f"Formatted date and time: {formatted_date}")

 

کدهای متداول قالب‌بندی:

کد	توضیح
%Y	سال چهار رقمی
%m	ماه دو رقمی
%d	روز دو رقمی
%H	ساعت (24 ساعته)
%M	دقیقه
%S	ثانیه

 

محاسبات زمانی با timedelta

کلاس timedelta برای انجام محاسبات زمانی استفاده می‌شود.

مثال:

from datetime import timedelta

future_date = now + timedelta(days=10)
print(f"10 days later: {future_date}")

past_date = now - timedelta(weeks=2)
print(f"2 weeks ago: {past_date}")

 

مقایسه تاریخ و زمان

می‌توانید تاریخ و زمان‌ها را مقایسه کنید.

 

مثال:

from datetime import date

birthday = date(1990, 5, 15)
if birthday < date.today():
    print("This date is in the past.")
else:
    print("This date is in the future.")

 

کار با ماژول time

ماژول time ابزارهایی برای کار با زمان در قالب عددی و همچنین اندازه‌گیری زمان اجرای کد ارائه می‌دهد.

نمایش زمان فعلی به صورت عددی

import time

current_time = time.time()
print(f"Seconds since epoch: {current_time}")

 

اندازه‌گیری زمان اجرای کد

start_time = time.time()
# کدی که باید اجرا شود
time.sleep(2)  # شبیه‌سازی تأخیر 2 ثانیه‌ای
end_time = time.time()

print(f"Execution time: {end_time - start_time} seconds")

 

کار با ماژول calendar

ماژول calendar برای تولید و مدیریت تقویم‌ها استفاده می‌شود.

نمایش یک ماه خاص:

import calendar

print(calendar.month(2024, 12))

 

بررسی سال کبیسه:

is_leap = calendar.isleap(2024)
print(f"Is 2024 a leap year? {is_leap}")

 

به طور کلی می توان گفت:

پایتون ابزارهای متنوع و کاربردی برای مدیریت تاریخ و زمان ارائه می‌دهد. با تسلط بر این ابزارها می‌توانید وظایف مربوط به زمان را به سادگی مدیریت کنید و برنامه‌های پیشرفته‌تری توسعه دهید.

 

2. استفاده از ماژول datetime در پایتون

ماژول datetime یکی از ابزارهای قدرتمند و پرکاربرد پایتون برای کار با تاریخ و زمان است. این ماژول شامل کلاس‌هایی است که برای نمایش، محاسبه و پردازش تاریخ و زمان استفاده می‌شوند.

---

کلاس‌های اصلی ماژول datetime

1. datetime: ترکیب تاریخ و زمان.
2. date: مدیریت فقط تاریخ.
3. time: مدیریت فقط زمان.
4. timedelta: برای انجام محاسبات زمانی.

---

نمایش تاریخ و زمان فعلی

کلاس datetime امکان دسترسی به تاریخ و زمان فعلی را فراهم می‌کند.

مثال:

from datetime import datetime

now = datetime.now()
print(f"Current date and time: {now}")

خروجی:

Current date and time: 2024-12-28 15:30:45.123456

---

ایجاد تاریخ و زمان مشخص

می‌توانید تاریخ و زمان خاصی را با استفاده از کلاس datetime ایجاد کنید.

مثال:

custom_date = datetime(2024, 12, 28, 10, 30, 0)
print(f"Custom date and time: {custom_date}")

خروجی:

Custom date and time: 2024-12-28 10:30:00

---

کار با کلاس date

کلاس date برای مدیریت تاریخ‌ها بدون نیاز به اطلاعات زمانی استفاده می‌شود.

نمایش تاریخ فعلی:

from datetime import date

today = date.today()
print(f"Today's date: {today}")

خروجی:

Today's date: 2024-12-28

محاسبات با تاریخ‌ها:

future_date = today.replace(year=today.year + 1)
print(f"One year later: {future_date}")

---

کار با کلاس time

کلاس time برای مدیریت اطلاعات زمانی به تنهایی استفاده می‌شود.

مثال:

from datetime import time

time_obj = time(14, 30, 0)
print(f"Time: {time_obj}")

خروجی:

Time: 14:30:00

---

قالب‌بندی تاریخ و زمان با strftime

با استفاده از متد strftime می‌توانید تاریخ و زمان را به قالب‌های دلخواه تبدیل کنید.

مثال:

formatted_date = now.strftime("%d-%m-%Y %H:%M:%S")
print(f"Formatted date and time: {formatted_date}")

خروجی:

Formatted date and time: 28-12-2024 15:30:45

---

محاسبات زمانی با timedelta

کلاس timedelta برای انجام محاسبات روی تاریخ و زمان استفاده می‌شود.

مثال:

from datetime import timedelta

next_week = now + timedelta(weeks=1)
print(f"One week later: {next_week}")

previous_day = now - timedelta(days=1)
print(f"One day earlier: {previous_day}")

خروجی:

One week later: 2025-01-04 15:30:45.123456
One day earlier: 2024-12-27 15:30:45.123456

---

مقایسه تاریخ‌ها و زمان‌ها

می‌توانید تاریخ‌ها و زمان‌ها را با استفاده از عملگرهای مقایسه‌ای بررسی کنید.

مثال:

if now > custom_date:
    print("The current time is after the custom date.")
else:
    print("The custom date is in the future.")

---

تبدیل رشته به تاریخ با strptime

متد strptime برای تبدیل رشته‌های متنی به شیء datetime استفاده می‌شود.

مثال:

date_string = "28-12-2024 10:30:00"
datetime_obj = datetime.strptime(date_string, "%d-%m-%Y %H:%M:%S")
print(f"Parsed datetime: {datetime_obj}")

خروجی:

Parsed datetime: 2024-12-28 10:30:00

---

نکات مهم:

1. کار با مناطق زمانی: از ماژول‌هایی مانند pytz برای مدیریت مناطق زمانی استفاده کنید.
2. پردازش داده‌ها: از ترکیب timedelta و strftime برای انجام محاسبات و گزارش‌گیری استفاده کنید.
3. خوانایی کد: قالب‌بندی‌های مناسب باعث افزایش خوانایی و شفافیت کد می‌شوند.

---

نتیجه‌گیری

ماژول datetime در پایتون ابزار قدرتمندی برای مدیریت تاریخ و زمان است. با تسلط بر کلاس‌ها و متدهای این ماژول، می‌توانید عملیات پیچیده‌ای را روی تاریخ و زمان به سادگی انجام دهید.