آموزش آماده‌سازی محیط توسعه Flutter

در این مقاله با آموزش Flutter آشنا می‌شوید و قدم به قدم یاد می‌گیرید چگونه محیط مناسب برای توسعه اپلیکیشن‌های Flutter را روی سیستم‌عامل‌های مختلف آماده کنید. در طول این آموزش، کلیه ابزارها و مراحل لازم برای آماده‌سازی محیط توسعه Flutter را بررسی خواهیم کرد تا بتوانید پروژه‌های خود را بدون دردسر اجرا کرده و توسعه دهید. اگرچه در نگاه اول ممکن است مراحل نصب و پیکربندی زیاد به نظر برسد، اما با توضیحات ساده و مثال‌های عملی، یادگیری برایتان آسان و جذاب خواهد بود.

آماده‌سازی محیط توسعه

آماده‌سازی محیط توسعه یکی از مهم‌ترین مراحل پیش از آغاز کدنویسی در هر پروژه محسوب می‌شود. در دنیای Flutter، این مفهوم به معنای داشتن تمامی ابزارها و نرم‌افزارهای لازم برای ساخت، اجرا و عیب‌یابی اپلیکیشن‌های شما است. در واقع، برای اینکه بتوانید یک اپلیکیشن Flutter را از مرحله ایده تا محصول نهایی پیش ببرید، باید چند مؤلفه ضروری را روی سیستم خود نصب و پیکربندی کنید. این مؤلفه‌ها شامل Flutter SDK برای دسترسی به کتابخانه‌ها و ابزارهای اصلی، یک ویرایشگر کد یا محیط توسعه (IDE) برای نوشتن و سازمان‌دهی کد، و دسترسی به شبیه‌سازها یا دستگاه‌های فیزیکی جهت اجرای آزمایشی برنامه هستند. به بیان ساده‌تر، هر کدام از این بخش‌ها در کنار هم موجب می‌شوند تا روند توسعه سریع‌تر، آسان‌تر و استانداردتر پیش رود.

چرا آماده‌سازی محیط توسعه اهمیت دارد؟

شروع بدون دردسر: وقتی تمامی ابزارهای موردنیاز از ابتدا به درستی نصب و پیکربندی شوند، روند توسعه بسیار روان‌تر پیش خواهد رفت.
افزایش سرعت و کیفیت: داشتن یک محیط توسعه یکپارچه کمک می‌کند تا هنگام کدنویسی، خطاها و باگ‌ها سریع‌تر شناسایی شوند و تجربه توسعه بهینه‌تر شود.
انعطاف‌پذیری بالا: با نصب ابزارهای مناسب، می‌توانید روی پلتفرم‌های مختلف (اندروید، iOS، وب و دسکتاپ) اپلیکیشن خود را آزمایش کنید و مشکلات احتمالی را در همان ابتدای کار برطرف نمایید.

نکات تکمیلی برای موفقیت در آماده‌سازی محیط توسعه Flutter

به‌روزرسانی مداوم: پس از نصب، گاهی اوقات با دستور flutter upgrade می‌توانید پکیج‌ها و ابزارهای Flutter را به جدیدترین نسخه ارتقا دهید.
تنظیمات شخصی‌سازی: IDE خود را با تنظیمات شخصی از جمله تم، شورتکات‌ها و افزونه‌های موردنیاز تجهیز کنید تا کارایی شما افزایش یابد.
نگهداری SDK و پکیج‌ها: اگر با مشکلات ناشناخته مواجه شدید، حذف و نصب مجدد برخی پکیج‌ها یا حتی کل Flutter SDK می‌تواند مفید باشد.
با دنبال کردن مراحل فوق، روند آماده‌سازی محیط توسعه Flutter برای شما شفاف‌تر می‌شود و می‌توانید بدون اتلاف وقت، به سراغ یادگیری یا ساخت پروژه‌های Flutter بروید. این زیرساخت محکم، اساس کار شما را شکل می‌دهد و بهره‌وری را در ادامه مسیر توسعه، به شکل قابل توجهی افزایش خواهد داد.

نصب و راه‌اندازی ابزارهای مورد نیاز

در این بخش، گام‌های اصلی آماده‌سازی محیط توسعه Flutter را که شامل نصب Flutter SDK و پیکربندی یک ویرایشگر کد (IDE) مناسب است، بررسی خواهیم کرد. داشتن این ابزارها به شما کمک می‌کند تا بتوانید اپلیکیشن‌های خود را روی سیستم‌عامل‌های مختلف توسعه داده و اشکال‌زدایی (Debug) کنید.

 نصب SDK Flutter روی سیستم‌عامل‌های مختلف

Flutter به‌گونه‌ای طراحی شده است که بتواند روی ویندوز، macOS و لینوکس اجرا شود. در هر سیستم‌عامل، مراحل نصب و پیکربندی Flutter SDK مشابه اما با جزئیات مختص آن پلتفرم است.

الف) نصب Flutter SDK در ویندوز

دانلود Flutter SDK

وارد وب‌سایت رسمی Flutter شوید.
در بخش «Get Started»، بسته مخصوص Windows را انتخاب کنید و آخرین نسخه Stable را دانلود نمایید.

استخراج فایل

فایل فشرده را در درایو دلخواه خود (معمولاً درایو C) استخراج کنید.
بهتر است پوشه‌ای با نام کوتاه (مانند C:\flutter) انتخاب کنید تا در آینده با مشکلات احتمالی در مسیر پوشه مواجه نشوید.
تنظیم متغیر محیطی (PATH)

برای اجرای دستور flutter در CMD یا PowerShell، باید مسیر flutter\bin را به متغیر محیطی PATH اضافه کنید.
در Windows 10 یا Windows 11:
در منوی استارت کلمه Environment Variables را جستجو کنید و روی Edit the system environment variables کلیک نمایید.
در پنجره بازشده، روی Environment Variables کلیک کنید.
در قسمت System variables، متغیر PATH را انتخاب کرده و Edit را بزنید.
مسیر C:\flutter\bin (یا هر مسیری که Flutter را در آن اکسترکت کرده‌اید) به لیست اضافه کنید.
پنجره‌ها را ذخیره و ببندید.

بررسی نصب

یک پنجره CMD یا PowerShell جدید باز کنید.
دستور زیر را وارد کنید و خروجی را بررسی نمایید:

flutter --version

اگر نسخه Flutter نمایش داده شد، یعنی نصب به درستی انجام شده است. در غیر این صورت، مسیر PATH را مجدداً بررسی کنید.

ب) نصب Flutter SDK در macOS

دانلود Flutter SDK

به وب‌سایت flutter.dev بروید و بسته مناسب برای macOS را دریافت کنید.
معمولاً نسخه Stable انتخاب امنی است، مگر اینکه نیاز به ویژگی‌های جدید در نسخه Beta یا Dev داشته باشید.
استخراج فایل

فایل دانلودشده (فشرده) را در پوشه Applications یا هر فولدر دیگری که دسترسی کامل دارید، استخراج کنید (برای مثال مسیر ~/development/flutter).
تنظیم متغیر محیطی (PATH)

بسته به شل (Shell) مورد استفاده، باید فایل پیکربندی مناسب را ویرایش کنید. اگر از Zsh به‌عنوان شل پیش‌فرض در نسخه‌های جدید macOS استفاده می‌کنید، فایل ~/.zshrc را باز کنید. اگر هنوز از Bash استفاده می‌کنید، ~/.bash_profile یا ~/.bashrc را ویرایش کنید.
خط زیر را در انتهای فایل اضافه کنید:

export PATH="$PATH:[PATH_TO_FLUTTER]/flutter/bin"

به جای [PATH_TO_FLUTTER] مسیر واقعی نصب Flutter را قرار دهید (مثلاً ~/development).
بارگذاری مجدد فایل شل

پس از ویرایش فایل‌های پیکربندی، برای اعمال تغییرات می‌توانید یک ترمینال جدید باز کنید یا دستور زیر را اجرا کنید:

source ~/.zshrc

یا

source ~/.bash_profile

بررسی نصب

برای اطمینان از این که Flutter به درستی نصب شده است، دستور زیر را وارد کنید:

flutter --version

مشاهده اطلاعات نسخه Flutter نشانه موفقیت‌آمیز بودن نصب است.
نکته: در سیستم‌های مبتنی بر Apple Silicon (چیپ M1 و M2)، ممکن است نیاز باشد ابزارهایی مانند Rosetta را نصب کنید تا برخی از پکیج‌ها یا شبیه‌سازهای اندروید به درستی اجرا شوند.

ج) نصب Flutter SDK در Linux

دانلود Flutter SDK

از وب‌سایت رسمی Flutter بسته مخصوص لینوکس را انتخاب و دانلود کنید.
نسخه Stable معمولاً بهترین گزینه برای شروع است.
استخراج فایل

ترمینال را باز کنید و در مسیری که فایل فشرده (tar.xz) را دانلود کرده‌اید، دستور زیر را وارد نمایید:

tar xf flutter_linux_*.tar.xz

سپس پوشه Flutter را به مسیری که قصد دارید داشته باشید، منتقل کنید (مثلاً ~/development/flutter).
تنظیم متغیر محیطی (PATH)

برای استفاده از دستور flutter در همه جلسات ترمینال، فایل شل خود را ویرایش کنید:

nano ~/.bashrc

یا

nano ~/.zshrc

سپس خط زیر را اضافه کنید:

export PATH="$PATH:$HOME/development/flutter/bin"

فایل را ذخیره کرده و خارج شوید.

بارگذاری مجدد تنظیمات شل

برای اعمال تنظیمات جدید، دستور زیر را اجرا نمایید:

source ~/.bashrc

یا

source ~/.zshrc

بررسی نصب

یک ترمینال جدید باز کنید یا دستور مندرج در بالا را وارد نموده و سپس:

flutter --version

اگر اطلاعات نسخه Flutter نمایش داده شد، یعنی نصب به درستی انجام شده است.
نکته: در برخی توزیع‌های لینوکسی، ممکن است نیاز به نصب کتابخانه‌های کمکی (نظیر lib32stdc++6 در سیستم‌های ۶۴بیتی) داشته باشید. همچنین اطمینان حاصل کنید که ابزار Git روی سیستم نصب است.

نصب Android Studio یا Visual Studio Code یا IntelliJ IDEA و پیکربندی آن‌ها

پس از نصب موفقیت‌آمیز Flutter SDK، نوبت به انتخاب یک محیط توسعه (IDE) مناسب می‌رسد. انتخاب IDE به سلیقه شخصی، عادت‌های کدنویسی و نیازهای پروژه شما بستگی دارد. در ادامه، سه IDE محبوب برای توسعه اپلیکیشن‌های Flutter را معرفی می‌کنیم.

Android Studio
دانلود و نصب: از وب‌سایت رسمی اندروید استودیو آخرین نسخه را دریافت و نصب کنید.
نصب پلاگین Flutter:
Android Studio را باز کنید و از منوی بالا به مسیر File > Settings > Plugins بروید.
در بخش Marketplace، عبارت “Flutter” را جستجو کنید و روی Install کلیک کنید.
اگر پلاگین Dart جداگانه نیاز بود، آن را نیز نصب کنید. (معمولاً با نصب پلاگین Flutter، پلاگین Dart خودکار نصب می‌شود.)
ایجاد پروژه Flutter:
از منوی File > New > New Flutter Project را انتخاب کنید.
مسیر Flutter SDK را وارد نموده و سایر تنظیمات مانند نام پروژه و محل ذخیره را انجام دهید.
روی Finish کلیک کنید تا پروژه جدید شما آماده شود.
مزایا: سازگاری عمیق با ابزارهای اندروید، شبیه‌سازها و ویژگی‌های تخصصی اندروید.
معایب: نسبتاً سنگین‌تر است و ممکن است منابع زیادی از سیستم مصرف کند.

Visual Studio Code (VS Code)

دانلود و نصب: از سایت رسمی VS Code نسخه مناسب سیستم‌عامل خود را دانلود و نصب نمایید.
افزونه‌های ضروری:
Flutter: در نوار کناری VS Code، روی آیکن Extensions کلیک کنید (یا کلید میانبر Ctrl + Shift + X در ویندوز / Cmd + Shift + X در macOS).
عبارت “Flutter” را جستجو کرده و افزونه رسمی Flutter را نصب کنید.
Dart: معمولاً همراه با نصب Flutter، افزونه Dart هم نصب می‌شود؛ اما می‌توانید برای اطمینان جداگانه آن را بررسی و نصب کنید.
ایجاد و اجرای پروژه:
با فشردن کلید میانبر Ctrl + Shift + P در ویندوز (یا Cmd + Shift + P در macOS)، منوی دستوری باز می‌شود.
عبارت “Flutter: New Project” را جستجو و انتخاب کنید.
نام پروژه را وارد و مسیر ذخیره را انتخاب کنید.
پس از ایجاد پروژه، از بخش Run and Debug (یا منوی View > Run) می‌توانید پروژه را اجرا و دیباگ کنید.
مزایا: سریع، سبک و دارای تعداد زیادی افزونه برای قابلیت‌های گوناگون.
معایب: برخی امکانات پیشرفته اندروید استودیو را به صورت پیش‌فرض ندارد؛ اما قابل جبران با افزونه‌ها است.

IntelliJ IDEA

دانلود و نصب: نسخه Community (رایگان) یا Ultimate (تجاری) را از وب‌سایت JetBrains دانلود کنید.
نصب پلاگین‌های Flutter و Dart:
IntelliJ IDEA را باز کنید و از منوی بالا به بخش File > Settings > Plugins بروید.
در تب Marketplace، عبارت “Flutter” را جستجو و روی Install کلیک کنید. (در صورت نیاز، پلاگین Dart را نیز نصب کنید.)
ایجاد پروژه Flutter:
از منوی File > New > Project را انتخاب کنید.
گزینه Flutter را انتخاب کرده و مسیر Flutter SDK را وارد کنید.
بقیه مراحل را مطابق نیاز پروژه خود تکمیل نمایید.
مزایا: پایداری بالا، امکانات حرفه‌ای، ادغام بهتر با سایر ابزارهای JetBrains.
معایب: ممکن است برای سیستم‌های ضعیف کمی سنگین باشد.
با نصب و راه‌اندازی موفق هرکدام از این IDEها، می‌توانید پروژه‌های Flutter خود را به شکل کاملاً حرفه‌ای توسعه دهید. گام بعدی، راه‌اندازی شبیه‌ساز یا دستگاه فیزیکی برای اجرای پروژه است که در ادامه مقاله مفصلاً به آن می‌پردازیم. در نهایت، فراموش نکنید برای اطمینان از درست بودن همه مراحل، دستور مفید flutter doctor را اجرا کنید تا همه اجزای آماده‌سازی محیط توسعه Flutter (شامل SDKها، پلاگین‌ها، ابزارهای شبیه‌سازی و غیره) بررسی و تأیید شوند.

پیکربندی شبیه‌ساز و دستگاه فیزیکی

پس از آن‌که ابزارهای اصلی را نصب و آماده‌سازی محیط توسعه Flutter را تکمیل کردید، گام بعدی پیکربندی شبیه‌سازها و دستگاه‌های فیزیکی است. دلیل اهمیت این مرحله آن است که بتوانید اپلیکیشن خود را در محیط‌های واقعی‌تر تست و اجرا کنید. در واقع، با اجرای اپ روی شبیه‌ساز یا دستگاه فیزیکی می‌توانید به‌سرعت نتیجه کدهای خود را ببینید، باگ‌ها را شناسایی کرده و بهینه‌سازی‌های لازم را اعمال نمایید.

 نصب Android SDK و پیکربندی شبیه‌ساز اندروید

Android SDK

اگر Android Studio را نصب کرده‌اید، بخش اعظم Android SDK همراه آن به صورت پیش‌فرض نصب می‌شود.
می‌توانید وارد محیط Android Studio شده و از طریق SDK Manager (در بخش Tools > SDK Manager یا آیکن مخصوص در نوار ابزار) نسخه‌های مختلف اندروید (API Levels) و ابزارهای موردنیاز (مانند پلتفرم‌های جدید یا ابزار شبیه‌ساز) را نصب و به‌روزرسانی کنید.
توصیه می‌شود حداقل یک نسخه پایدار (Stable) و در عین حال نسبتاً جدید از اندروید را برای توسعه و تست انتخاب کنید تا علاوه بر کارایی، بیشترین سازگاری را داشته باشید.

ساخت دستگاه مجازی (AVD)

از منوی Tools در Android Studio، وارد AVD Manager شوید یا از آیکن مربوطه در نوار ابزار استفاده کنید.
در بخش AVD Manager، روی Create Virtual Device کلیک کنید. در این مرحله باید مدل گوشی یا تبلت، نسخه API و اندازه صفحه را انتخاب کنید. معمولاً برای تست پروژه‌های اولیه، انتخاب یک گوشی پیکسل (Pixel) یا Nexus با نسخه API معقول (مثلاً API 30 یا 31) کافی است.
پس از انتخاب مشخصات و دریافت ایمیج سیستم (System Image)، دستگاه مجازی ساخته می‌شود.

اجرای شبیه‌ساز

در AVD Manager، روی دکمه Play یا Launch this AVD کلیک کنید تا شبیه‌ساز اجرا شود.
بسته به قدرت سخت‌افزاری سیستم، بالا آمدن شبیه‌ساز ممکن است چند دقیقه طول بکشد.
در نهایت، از طریق ترمینال (یا ابزارهای داخلی IDE)، دستور زیر را برای اجرای پروژه روی شبیه‌ساز وارد کنید:

flutter run

اگر در Android Studio کار می‌کنید، می‌توانید از نوار ابزار بالای محیط کدنویسی نیز برای اجرای پروژه استفاده کنید.
نکته: در صورتی که بیش از یک دستگاه مجازی یا فیزیکی متصل باشد، ممکن است نیاز باشد دستگاه مقصد را انتخاب کنید. دستور flutter devices لیست دستگاه‌های شناسایی‌شده را نمایش می‌دهد.

فعال‌سازی دستگاه فیزیکی (Android، iOS) و کار با آن‌ها

گاهی اوقات تست بر روی شبیه‌ساز به تنهایی کافی نیست؛ زیرا برای بررسی عملکرد اپلیکیشن تحت شرایط واقعی (مانند سنسورها، دوربین، GPS، …)، بهتر است از یک گوشی فیزیکی استفاده کنید.

الف) دستگاه‌های اندرویدی
فعال‌سازی حالت توسعه‌دهنده (Developer Options)

وارد بخش Settings > About Phone در دستگاه اندرویدی شوید.
چند بار پیاپی روی Build Number ضربه بزنید (معمولاً ۷ بار) تا پیام فعال شدن حالت توسعه‌دهنده ظاهر شود.
فعال‌سازی USB Debugging

پس از فعال شدن Developer Options، به منوی Developer Options در Settings بازگردید.
گزینه USB Debugging را فعال کنید. این گزینه اجازه می‌دهد کامپیوتر بتواند به‌صورت مستقیم با دستگاه ارتباط بگیرد و اپلیکیشن را نصب و اجرا کند.
اتصال به کامپیوتر

گوشی را با یک کابل USB مناسب به کامپیوتر وصل کنید.
اگر پیامی مبنی بر «اعتماد به این کامپیوتر» یا «Allow USB debugging?» در گوشی دیدید، آن را تأیید کنید.
اجرای پروژه روی گوشی

IDE شما (Android Studio، VS Code یا IntelliJ) باید به‌صورت خودکار دستگاه را شناسایی کند.
از طریق ترمینال یا ابزار Run در IDE، دستور flutter run را اجرا کنید تا اپلیکیشن روی گوشی فیزیکی نصب و اجرا شود.
در صورت وجود چند دستگاه متصل، ممکن است نیاز باشد دستگاه مقصد را مشخص کنید یا از منوی کشویی مربوطه در IDE، گوشی را به‌عنوان مقصد انتخاب کنید.
مزیت تست روی دستگاه فیزیکی: دسترسی به امکانات سخت‌افزاری واقعی مثل بلوتوث، GPS، NFC، دوربین و بررسی عملکرد اپلیکیشن در شرایط طبیعی (باتری، پردازنده، سرعت اینترنت) دقیق‌تر خواهد بود.

ب) دستگاه‌های iOS

پیش‌نیازها

برای توسعه روی iOS، سیستم‌عامل macOS الزامی است.
Xcode را از اپ‌استور یا سایت رسمی اپل دانلود و نصب کنید. نسخه Xcode باید با ورژن سیستم‌عامل شما سازگار باشد.

فعال کردن دستگاه iOS

گوشی یا تبلت iOS خود را با کابل مناسب به کامپیوتر وصل کنید.
اگر بار اول است که دستگاه را متصل می‌کنید، احتمالاً نیاز دارید در خود گوشی، «اعتماد به کامپیوتر» (Trust This Computer) را تأیید کنید.
در Xcode، اگر پیامی مبنی بر ثبت دستگاه (Register Device) یا دانلود Symbolها را دیدید، اجازه دهید فرآیند تکمیل شود.

اجرای پروژه Flutter روی دستگاه فیزیکی

می‌توانید پروژه Flutter را در Xcode باز کنید (پوشه ios در پروژه Flutter) و از منوی دستگاه، گوشی فیزیکی‌تان را انتخاب کرده و اجرا کنید.
همچنین از طریق دستور زیر در ترمینال پروژه Flutter می‌توانید اپ را اجرا کنید:

flutter run

در صورتی که همه چیز به‌درستی پیکربندی شده باشد، دستگاه فیزیکی iOS به‌صورت خودکار شناسایی می‌شود.

شبیه‌ساز iOS

با اجرای Xcode Simulator می‌توانید اپ خود را بدون داشتن گوشی واقعی، به‌صورت مجازی روی آیفون یا آیپد تست کنید.
برای این کار، در Xcode از منوی Window > Devices and Simulators می‌توانید شبیه‌ساز جدید ایجاد یا شبیه‌سازهای موجود را انتخاب کنید.
سپس در پروژه Flutter، دستور flutter run را اجرا کنید تا اپ در شبیه‌ساز بالا بیاید.
نکته: برای انتشار و تست نهایی روی دستگاه‌های iOS، نیاز به حساب برنامه‌نویسی اپل (Apple Developer Account) دارید تا بتوانید اپلیکیشن را امضا (Code Signing) و در نهایت روی App Store منتشر کنید.

پیکربندی شبیه‌سازها و دستگاه‌های فیزیکی، مکمل اصلی در فرایند آماده‌سازی محیط توسعه Flutter است. شما با داشتن شبیه‌ساز اندروید و iOS می‌توانید به‌سرعت بخش عمده‌ای از قابلیت‌های اپ را امتحان کنید، اما در نهایت، تست اپلیکیشن روی دستگاه فیزیکی برای ارزیابی عملکرد واقعی و اطمینان از کیفیت بالا، ضروری خواهد بود. مزیت اصلی Flutter در این است که روند اجرا و تست همواره سریع و ساده است؛ تنها کافی‌ست در ترمینال یا IDE خود دستور flutter run را اجرا کنید تا تغییرات کدنویسی خود را بلافاصله در دستگاه مشاهده کرده و عملکرد آن را بسنجید. با این پیکربندی کامل، اکنون آماده‌اید تا وارد مرحله بعدی توسعه شوید و اپلیکیشن‌های حرفه‌ای و قدرتمند بسازید.

استفاده از Flutter Doctor

یکی از ابزارهای بسیار مهم در فرایند آماده‌سازی محیط توسعه Flutter و پس از آن، ابزار flutter doctor است. این دستور که از طریق خط فرمان (Command Prompt، PowerShell یا ترمینال) اجرا می‌شود، وضعیت نصب و راه‌اندازی کلیه مؤلفه‌های موردنیاز Flutter را بررسی کرده و گزارشی جامع از نتیجه می‌دهد. در حقیقت، flutter doctor به شما کمک می‌کند تا هرگونه نقص در پیکربندی را زودتر شناسایی کرده و قبل از شروع توسعه، آن را برطرف کنید.

اطمینان از نصب و سلامت ابزارها

وظیفه اصلی flutter doctor:
بررسی نصب و نسخه ابزارهای زیر:

Flutter SDK و نسخه آن
Android SDK و پیکربندی مورد نیاز برای اندروید
Xcode و پیکربندی iOS (در صورت استفاده از macOS)
پلاگین‌های مربوط به ویرایشگرها (مانند Android Studio، Visual Studio Code، IntelliJ IDEA)
کلاینت Git (که Flutter برای مدیریت برخی پکیج‌ها و به‌روزرسانی‌ها از آن استفاده می‌کند)
روش اجرا:
در خط فرمان سیستم‌عامل خود (CMD، PowerShell، Terminal) دستور زیر را وارد کنید:

flutter doctor

با اجرای این دستور، فهرستی از اجزای حیاتی محیط Flutter نشان داده می‌شود. هر جزء که به‌درستی نصب و تنظیم شده باشد، کنار آن علامت «تیک سبز» نمایش داده خواهد شد. اگر مشکلی وجود داشته باشد، معمولاً هشدار یا خطایی را در قالب متن قرمز یا یک علامت ضربدر مشاهده خواهید کرد.

خروجی نمونه:
ممکن است خروجی flutter doctor چیزی شبیه به این باشد:

[✓] Flutter (Channel stable, 2.x.x, on Mac OS X 10.15.7 19H2)
[✓] Android toolchain - develop for Android devices (Android SDK version 30.0.3)
[✗] Xcode - develop for iOS and macOS (Xcode 12.x not installed)
[✓] Android Studio (version 4.1)
[✓] IntelliJ IDEA Community Edition (version 2020.x)
[✓] Connected device (1 available)
! Some issues found! Run `flutter doctor` for details.

در این مثال، Xcode شناسایی نشده یا نسخه قدیمی است و نیاز به نصب یا به‌روزرسانی دارد.

 رفع خطاها و هشدارهای متداول

ابزار flutter doctor معمولاً راهنمایی‌های مختصری در مورد چگونگی رفع ایرادات نیز ارائه می‌دهد. در ادامه به برخی از خطاهای متداول و روش رفع آن‌ها اشاره می‌کنیم:

مفقود بودن Android SDK یا عدم تنظیم مسیر آن

اگر پیام خطایی مبنی بر «Android SDK not found» یا مشابه آن دریافت می‌کنید، ابتدا مطمئن شوید Android Studio نصب و راه‌اندازی شده است.
سپس در صورتی که مسیر نصب Android SDK در متغیرهای محیطی (Environment Variables) تعریف نشده، آن را اضافه کنید. در Android Studio می‌توانید از File > Settings > Appearance & Behavior > System Settings > Android SDK مسیر دقیق را پیدا کرده و در Path سیستم قرار دهید.

مفقود بودن iOS toolchain

در سیستم‌عامل macOS، برای توسعه iOS لازم است Xcode نصب یا به‌روزرسانی شود.
اگر flutter doctor هشداری مبنی بر قدیمی بودن Xcode می‌دهد، وارد App Store شوید و نسخه جدید را دانلود کنید (یا از وب‌سایت اپل دریافت نمایید).
پس از نصب یا به‌روزرسانی Xcode، دوباره دستور flutter doctor را اجرا کنید تا صحت تنظیمات بررسی شود.

مشکلات مربوط به مجوزها (Permissions)

در برخی سیستم‌های عامل (به‌ویژه توزیع‌های مختلف لینوکس)، ممکن است به بعضی فایل‌های اجرایی Flutter و ابزارهای جانبی، اجازه اجرا داده نشده باشد.
با استفاده از دستور زیر، قابلیت اجرایی را برای فایل مورد نظر فعال کنید:

chmod +x [file_name]

همچنین اطمینان حاصل کنید که حساب کاربری شما دسترسی کافی به مسیرهایی که Flutter و Android SDK در آن قرار دارند، داشته باشد.

عدم نصب یا قدیمی بودن Git

Flutter برای مدیریت ریپازیتوری‌ها و برخی عملیات به Git نیاز دارد.
اگر Git نصب نیست یا نسخه آن قدیمی است، طبق توزیع یا سیستم‌عامل خود، جدیدترین نسخه را نصب یا به‌روزرسانی کنید.
محیط توسعه (IDE) شناسایی نشده

گاهی flutter doctor نشان می‌دهد که پلاگین‌ها یا خود IDE شناسایی نشده‌اند. مطمئن شوید پلاگین Dart و Flutter در IDE نصب و به‌روز هستند.
در صورت نیاز، مسیر IDE را در متغیرهای محیطی وارد کنید یا اجازه دهید Flutter به‌صورت خودکار مسیر IDE را پیدا کند (معمولاً از طریق رجیستری ویندوز یا مسیر پیش‌فرض در macOS و لینوکس).

نکات تکمیلی برای بهره‌گیری بهتر از Flutter Doctor

اجرای مداوم: هر زمان که تغییری در ابزارهای توسعه (مانند ارتقا Android SDK، نصب Xcode جدید یا تغییر موقعیت پوشه Flutter) اعمال می‌کنید، مجدداً از flutter doctor استفاده کنید تا از سلامت تنظیمات اطمینان یابید.
گزینه‌های اضافی: گاهی اوقات می‌توانید با اجرای flutter doctor –verbose اطلاعات بیشتری درباره مشکل موجود به دست آورید. این دستور جزئیات بیشتری از فرایند بررسی ابزارها را نمایش می‌دهد.
حل تدریجی مشکلات: اگر چندین خطا یا هشدار در خروجی مشاهده می‌کنید، آن‌ها را یکی‌یکی و به ترتیب اولویت حل کنید. پس از هر تغییر، مجدداً دستور flutter doctor را اجرا کنید تا ببینید مشکل برطرف شده یا خیر.
در مجموع، flutter doctor به‌مثابه یک پزشک است که وضعیت سلامت و استاندارد بودن محیط توسعه را می‌سنجد. انجام اصلاحات پیشنهادی این ابزار، قدم بزرگی در جهت تکمیل آماده‌سازی محیط توسعه Flutter به‌شمار می‌رود و شما را از سردرگمی در میان خطاهای متعدد و نامشخص نجات می‌دهد.

نتیجه‌گیری

در این مقاله، مراحل اصلی برای آماده‌سازی محیط توسعه Flutter را به‌صورت گام‌به‌گام بررسی کردیم؛ از نصب Flutter SDK روی سیستم‌عامل‌های مختلف گرفته تا راه‌اندازی IDEهای متنوع، پیکربندی شبیه‌ساز و اتصال دستگاه‌های فیزیکی. اجرای دقیق این مراحل باعث می‌شود شما بتوانید بدون دغدغه، به توسعه اپلیکیشن‌های Flutter بپردازید و از قابلیت‌های منحصربه‌فرد این فریم‌ورک در ساخت اپ‌های چندسکویی لذت ببرید. علاوه بر این، ابزار flutter doctor در طول فرایند، نقش یک دستیار هوشمند را ایفا می‌کند که با شناسایی خطاها یا هشدارهای احتمالی، شما را از مشکل آگاه کرده و مسیر رفع آن را نشان می‌دهد. در نهایت، آماده‌سازی محیط توسعه Flutter تضمین می‌کند که پروژه‌های شما با سرعت و پایداری بیشتری رشد کنند و بتوانید در کنار بهره‌گیری از امکانات پلتفرم‌های مختلف، تجربه کاربری بهتری را به مخاطبان خود ارائه دهید.